Odliczenie VAT od samochodu elektrycznego – zasady i przepisy

Od sposobu wykorzystania firmowego samochodu elektrycznego zależy, czy przedsiębiorca może odliczyć 50%, czy 100% podatku VAT. Użytek mieszany, czyli służbowo-prywatny, uprawnia do częściowego odliczenia bez dodatkowych obowiązków. Pełne odliczenie jest możliwe tylko pod warunkiem prowadzenia szczegółowej ewidencji przebiegu i wykorzystywania auta wyłącznie w działalności gospodarczej.

Pełne odliczenie VAT – kiedy jest możliwe?

Pełne odliczenie VAT od zakupu i eksploatacji samochodu elektrycznego jest możliwe, ale pod pewnymi rygorystycznymi warunkami. Kluczowa zasada jest prosta: pojazd musi służyć wyłącznie celom firmowym, co całkowicie wyklucza jego użycie prywatne, łącznie z dojazdami do pracy.

Aby udowodnić takie przeznaczenie pojazdu przed urzędem skarbowym, należy dopełnić dwóch kluczowych formalności:

• Złożyć w urzędzie skarbowym informację VAT-26 – należy to zrobić do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym poniesiono pierwszy wydatek związany z pojazdem.
• Prowadzić szczegółową ewidencję przebiegu pojazdu (tzw. kilometrówkę) – musi ona dokumentować każdą podróż służbową i potwierdzać, że auto nie było używane prywatnie.

Niespełnienie choćby jednego z tych warunków uniemożliwia pełne odliczenie VAT. Jest to opcja zarezerwowana dla przedsiębiorców, którzy mogą bezsprzecznie udowodnić, że ich samochód służy wyłącznie jako narzędzie pracy.

Częściowe odliczenie VAT – zasady

Jeżeli samochód elektryczny jest wykorzystywany zarówno w firmie, jak i prywatnie (w tzw. trybie mieszanym), przedsiębiorcy przysługuje prawo do częściowego odliczenia VAT w wysokości 50%. Zasada ta obejmuje nie tylko podatek od zakupu pojazdu, ale również bieżące wydatki eksploatacyjne, takie jak ładowanie, serwis czy ubezpieczenie.

Wybierając 50% odliczenie VAT, nie musisz:

• składać w urzędzie skarbowym deklaracji VAT-26,
• prowadzić szczegółowej ewidencji przebiegu pojazdu.

To domyślna i zarazem najwygodniejsza opcja dla większości firm, ponieważ nie nie wiąże się z dodatkowymi obowiązkami biurokratycznymi.

Amortyzacja samochodu elektrycznego

Poza odliczeniem VAT, kluczowym elementem optymalizacji podatkowej jest amortyzacja. Umożliwia ona stopniowe wliczanie wartości pojazdu w koszty uzyskania przychodu, co bezpośrednio obniża podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym.

W przypadku samochodów elektrycznych przepisy przewidują istotną preferencję. Limit amortyzacji dla pojazdów zeroemisyjnych sięga aż 225 000 zł. Dla porównania, w przypadku aut spalinowych limit ten wynosi 150 000 zł. Tak wysoki próg ma na celu zachęcenie przedsiębiorców do inwestowania w ekologiczny transport.

Co to oznacza w praktyce? Jeżeli wartość początkowa samochodu elektrycznego nie przekroczy 225 000 zł, całą tę kwotę można zaliczyć w koszty poprzez odpisy amortyzacyjne. Gdy jednak auto będzie droższe, odpisy od nadwyżki ponad ten limit nie staną się kosztem uzyskania przychodu, zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT.

Wartość początkowa pojazdu, która jest podstawą amortyzacji, to cena netto powiększona o tę część podatku VAT, której nie odliczono. Zatem:

• Przy odliczeniu 50% VAT: Wartość początkowa = cena netto + 50% kwoty VAT.
• Przy odliczeniu 100% VAT: Wartość początkowa = cena netto.

Sposób odliczenia VAT ma zatem bezpośredni wpływ na to, czy wartość początkowa pojazdu zmieści się w limicie amortyzacyjnym 225 000 zł.

Program Mój Elektryk – dofinansowanie zakupu

Otrzymanie dofinansowania z programu „Mój Elektryk” w żaden sposób nie wpływa na prawo do odliczenia VAT.

Odliczenie VAT (50% lub 100%) przysługuje od pełnej kwoty brutto z faktury, niezależnie od otrzymanej dotacji. Co więcej, samo dofinansowanie jest zwolnione z podatku dochodowego.

Koszty eksploatacji samochodu elektrycznego

Zasady odliczania VAT od wydatków eksploatacyjnych są takie same jak przy zakupie pojazdu – przedsiębiorca może odzyskać podatek również od kosztów jego bieżącego utrzymania.

Główne koszty eksploatacyjne, od których można odliczyć VAT, to między innymi:

• Energię elektryczną do ładowania pojazdu – na stacjach publicznych i w firmie.
• Serwis i przeglądy techniczne.
• Naprawy bieżące – np. wymiana opon czy klocków hamulcowych.
• Ubezpieczenie OC/AC.

Podstawowym warunkiem odliczenia podatku od tych wydatków jest posiadanie faktury VAT wystawionej na firmę.

Decyzja o odliczaniu 100% VAT wiąże się z konkretnymi obowiązkami formalnymi. Sama deklaracja, że pojazd służy wyłącznie celom firmowym, to za mało.

Formularz VAT-26 to oficjalne zgłoszenie do urzędu skarbowego, w którym informuje się o wykorzystywaniu pojazdu wyłącznie w działalności gospodarczej. Należy go złożyć do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym poniesiono pierwszy wydatek związany z samochodem.

Ewidencja przebiegu pojazdu (tzw. kilometrówka) musi być prowadzona systematycznie i zawierać co najmniej:

• numer rejestracyjny samochodu,
• dzień rozpoczęcia i zakończenia prowadzenia ewidencji,
• stan licznika przebiegu na początek okresu, na koniec każdego dnia oraz na koniec okresu rozliczeniowego,
• wpis dla każdej trasy, zawierający datę, cel wyjazdu, opis trasy (skąd-dokąd) i liczbę przejechanych kilometrów,
• podpis osoby kierującej pojazdem.

Prowadzenie ewidencji wymaga dyscypliny, ponieważ każdy przejazd prywatny niweczy prawo do odliczenia 100% VAT. Brak lub nierzetelne prowadzenie ewidencji podczas kontroli skarbowej skutkuje zakwestionowaniem odliczenia i koniecznością korekty podatku wraz z odsetkami.