Transformacja transportu ciężkiego w Polsce nabiera tempa. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) uruchomił 31 marca 2025 roku dwa przełomowe programy wsparcia, które mogą na zawsze zmienić oblicze polskiej logistyki. Z łącznym budżetem 4 miliardów złotych, inicjatywa ta stanowi największe dotychczasowe wsparcie dla elektryfikacji transportu ciężkiego w naszym kraju.
Dwa filary wsparcia elektromobilności w transporcie ciężkim
Programy NFOŚiGW tworzą kompleksowy system wsparcia, obejmujący zarówno infrastrukturę ładowania, jak i niezbędne zaplecze energetyczne. To odpowiedź na rosnące potrzeby rynku i wymogi europejskie w zakresie dekarbonizacji transportu.
Program budowy stacji ładowania dla transportu ciężkiego
Program „Wsparcie budowy lub rozbudowy ogólnodostępnej stacji ładowania dla transportu ciężkiego” koncentruje się na stworzeniu sieci punktów ładowania wzdłuż kluczowych szlaków komunikacyjnych. Oto najważniejsze informacje:
- Budżet: 2 miliardy złotych (1 miliard w pierwszym naborze)
- Termin naboru: 31.03 – 31.08.2025 r.
- Cel: budowa 550 ogólnodostępnych stacji ładowania
- Beneficjenci: przedsiębiorcy
- Poziom dofinansowania: do 100% kosztów kwalifikowanych (do 85% przy projektach project finance)
Program zakłada strategiczne rozmieszczenie stacji ładowania, które umożliwi efektywne wykorzystanie elektrycznych pojazdów ciężarowych na głównych trasach transportowych.
Program rozbudowy sieci elektroenergetycznych
Drugi filar wsparcia stanowi program „Budowa/rozbudowa sieci elektroenergetycznych na potrzeby ogólnodostępnych stacji ładowania dużych mocy”. To niezbędny element całego ekosystemu, zapewniający odpowiednią moc przyłączeniową dla stacji ładowania:
- Budżet: 2 miliardy złotych (1 miliard w pierwszym naborze)
- Termin naboru: 31.03 – 21.12.2025 r.
- Cel: utworzenie lub rozbudowa 50 miejsc dostarczania energii
- Beneficjenci: operatorzy systemu dystrybucyjnego (OSD)
- Poziom dofinansowania: do 100% kosztów kwalifikowanych
Strategiczne lokalizacje i wymagania techniczne
Programy NFOŚiGW precyzyjnie określają lokalizacje i parametry techniczne wspieranych inwestycji, aby zapewnić maksymalną efektywność całego systemu.
Kluczowe lokalizacje stacji ładowania
Dofinansowanie obejmuje budowę lub rozbudowę stacji ładowania w następujących lokalizacjach:
- Wzdłuż dróg sieci bazowej TEN-T (w odległości do 3 km jazdy od najbliższego zjazdu)
- Na obszarze centrów logistycznych (DEPOT)
- W bazach eksploatacyjnych
- Przy terminalach intermodalnych (w odległości do 3 km jazdy od tych obiektów)
Koncentracja na sieci TEN-T nie jest przypadkowa – co najmniej 80% budżetu na budowę stacji ładowania zostanie przeznaczone na punkty zlokalizowane wzdłuż korytarzy sieci bazowej TEN-T.
Wymagania dotyczące mocy przyłączeniowej
Planowana infrastruktura musi spełniać rygorystyczne wymagania dotyczące mocy:
| Lokalizacja | Minimalna wymagana moc |
|---|---|
| MOP przy sieci bazowej TEN-T | 3600 kW |
| MOP przy sieci bazowej rozszerzonej lub kompleksowej TEN-T | 1500 kW |
| Centrum logistyczne, baza eksploatacyjna, terminal intermodalny | 350 kW |
Takie parametry zapewnią możliwość szybkiego ładowania pojazdów ciężarowych, co jest kluczowe dla efektywności operacyjnej firm transportowych17.
Proces aplikacji i kryteria oceny
Nabór wniosków w programie budowy stacji ładowania trwa od 31 marca do 31 sierpnia 2025 roku. W przypadku programu rozbudowy sieci elektroenergetycznych, wnioski można składać do 21 grudnia 2025 roku.
Kryteria oceny projektów
Dofinansowanie ma charakter konkursowy, co oznacza, że wsparcie otrzymają projekty z najwyższą oceną punktową. Kluczowe kryteria oceny obejmują:
- Efektywność dofinansowania
- Termin realizacji inwestycji
- Efektywność rzeczową projektu
Przedsiębiorcy powinni starannie przygotować swoje aplikacje, ponieważ zbyt wysoka kwota oczekiwanego wsparcia może obniżyć szanse na uzyskanie dofinansowania lub całkowicie je przekreślić.
Znaczenie programów dla polskiej gospodarki
Uruchomienie programów wsparcia elektryfikacji transportu ciężkiego to nie tylko krok w kierunku ochrony środowiska, ale również strategiczna inwestycja w konkurencyjność polskiej gospodarki.
Wpływ na sektor transportu
Branża transportu, spedycji i logistyki odpowiada w Polsce za 7% PKB. Wdrożenie tych programów jest istotnym krokiem w stronę przyspieszenia elektryfikacji transportu ciężkiego, co może znacząco wzmocnić pozycję polskich firm na rynku europejskim.
Kompleksowe podejście do elektryfikacji transportu
Programy budowy stacji ładowania i rozbudowy sieci elektroenergetycznych to dopiero początek. W drugim kwartale 2025 roku planowane jest uruchomienie programu „Wsparcie zakupu lub leasingu pojazdów zeroemisyjnych kategorii N2 i N3”, który umożliwi dofinansowanie zakupu elektrycznych pojazdów ciężarowych.
Korzyści dla przedsiębiorców i środowiska
Programy NFOŚiGW oferują szereg korzyści zarówno dla biznesu, jak i dla środowiska naturalnego.
Korzyści ekonomiczne
- Minimalizacja kosztów inwestycyjnych dzięki dofinansowaniu do 100% kosztów kwalifikowanych
- Zwiększenie konkurencyjności polskich firm transportowych na rynku europejskim
- Przygotowanie infrastruktury pod przyszłe wymogi UE dotyczące transportu zeroemisyjnego
Korzyści środowiskowe
- Zmniejszenie emisji CO₂ i NOx z transportu ciężkiego
- Poprawa jakości powietrza, szczególnie w okolicach głównych szlaków transportowych
- Przyspieszenie transformacji energetycznej w sektorze transportu
Jak przygotować się do aplikacji?
Przedsiębiorcy zainteresowani uzyskaniem dofinansowania powinni już teraz rozpocząć przygotowania do złożenia wniosku.
Kluczowe elementy skutecznej aplikacji
- Dokładna analiza lokalizacji planowanej inwestycji pod kątem zgodności z wymogami programu
- Opracowanie szczegółowego projektu technicznego spełniającego wymagania dotyczące mocy
- Przygotowanie realistycznego harmonogramu realizacji inwestycji
- Optymalizacja wnioskowanej kwoty dofinansowania, aby zwiększyć szanse w konkursie
Najczęściej zadawane pytania
Kto może ubiegać się o dofinansowanie na budowę stacji ładowania?
O dofinansowanie mogą ubiegać się przedsiębiorcy planujący budowę lub rozbudowę ogólnodostępnych stacji ładowania dla transportu ciężkiego.
Jaki jest maksymalny poziom dofinansowania?
Dofinansowanie może wynieść do 100% kosztów kwalifikowanych, a w przypadku projektów realizowanych w modelu project finance – do 85%.
Gdzie mogą być zlokalizowane dofinansowane stacje ładowania?
Stacje ładowania muszą być zlokalizowane wzdłuż dróg sieci bazowej TEN-T (w odległości do 3 km) lub na obszarze centrum logistycznego, bazy eksploatacyjnej lub terminalu intermodalnego.
Kiedy planowane jest uruchomienie programu wsparcia zakupu elektrycznych pojazdów ciężarowych?
Program „Wsparcie zakupu lub leasingu pojazdów zeroemisyjnych kategorii N2 i N3” planowany jest na drugi kwartał 2025 roku.
Programy wsparcia budowy i rozbudowy stacji ładowania dla transportu ciężkiego to przełomowa inicjatywa, która może znacząco przyspieszyć transformację polskiego sektora logistycznego. Dzięki kompleksowemu podejściu, obejmującemu zarówno infrastrukturę ładowania, jak i niezbędne zaplecze energetyczne, Polska ma szansę stać się liderem elektromobilności w transporcie ciężkim w Europie Środkowo-Wschodniej.
